Turkmaniston axloq tuzatish muassasalarini tekshirgan tibbiy komissiya ko‘plab mahbuslarda sil yoki OIV (inson immunitet tanqisligi virusi) tashxisi qo‘yilganini aniqladi. Bu haqda Turkmen.news mamlakat huquqni muhofaza qilish organlaridan biridagi o‘z manbalariga tayanib xabar berdi.
Vaziyatdan xabardor mulozimlarning so‘zlariga ko‘ra, tibbiyot xodimlari mahbuslarni ko‘rgan paytida ko‘krak qafasi rentgenogrammasi va qon tahlillarini o‘tkazgan. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, har bir qamoqxonada OIV va sil kasalligi bilan kasallangan ma’lum miqdordagi odamlar, ochiq shaklda ham qayd etilgan. Ayniqsa, Lebap viloyatidagi LB-E/11 maksimal xavfsizlik qamoqxonasida vaziyat juda og‘ir.
Ko‘plab bemorlar mamlakatning yagona — Mari viloyatida joylashgan kasalxonaga yuborilgan. Natijada, muassasa bemorlarga to‘lib ketgan, shifokorlar va dori-darmonlar, palatalar yetishmasligi kuzatilmoqda. Shuning uchun ba’zi mahbuslar ochiq havoda joylashtirilgan.
Turkmen.newsning qo‘shimcha qilishicha, 2023 yil kuzida kasalxonada shunga o‘xshash vaziyat hukm surgan. Biroq, bunga koloniyalardagi epidemiya emas, balki korrupsiya sabab bo‘lgan. Mahbuslar jazoni yanada qulay sharoitlarda o‘tash uchun soxta kasallik guvohnomalarini sotib olishgan. Biroq, mazkur voqea ommaviy axborot vositalarida ommaga e’lon qilingandan so‘ng, tibbiyot muassasasi rahbari ishdan bo‘shatilgan, bemorlar qamoqxona zonalariga qaytarilgan va haqiqiy bemorlar uchun oziq-ovqat va dori-darmon ta’minoti darhol yaxshilangan.
Hozirda muammo yanada dolzarb bo‘lib qolgan va Ichki ishlar va Sog‘liqni saqlash vazirliklari rasmiylari bu muammoni qanday hal qilishlari noma’lum.
Shu bilan birga, mahbuslarga beparvo munosabatda bo‘layotganlik holatlari mavjud. Masalan, sil kasalligi bilan og‘rigan mahbuslar ko‘pincha sog‘lom odamlar bilan bir kameraga joylashtiriladi, hattoki mayda ayblovlar bilan 1-2 yilga ozodlikdan mahrum qilingan odamlar bilan ham. Faqat kasallikning ochiq shaklidagi mahbuslar qamoqxona kasalxonasiga o‘tkaziladi.
OIV bilan kasallangan mahbuslar uchun vaziyat yanada og‘irroq. Turkmaniston yaqinda mamlakatda immunitet tanqisligi virusi tarqalishini tan oldi va davolash tartiblarini tasdiqladi. Nashrning xabar berishicha, amalda bu mavzu gapirish qattiq taqiqlangan, bu esa kasallik yuqtirgan mahbuslar orasida o‘lim darajasining yuqori bo‘lishiga olib keladi.
Darvoqe, 2023 yili Ichki ishlar vazirligi va Sog‘liqni saqlash vazirligi Turkmaniston qamoqxonalarida tibbiy yordam ko‘rsatish bo‘yicha rasmiy hujjat ishlab chiqargan. Jumladan, unda qamoqxonalarda zarur jihozlar, kichik jarrohlik bo‘limi bilan jihozlangan shifokor, feldsher va davolash xonalari bo‘lishi kerakligi belgilangan. Rasmiylar shuningdek, sanitariya-gigiyena standartlari, ovqatlanish tartib-qoidalari, psixiatrik yordam standartlari va boshqa talablarni ham bayon qilishgan. Biroq, amalda ushbu qoidalar to‘plamining birorta bandiga rioya qilinmaydi.



