O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev ramziy dastakni bosib, 42 ta energetika obyektining ishga tushirilishi hamda navbatdagi 21 tasining qurilishi boshlanishiga start berdi. Bu mamlakatning yillik elektr energiyasiga bo‘lgan ehtiyojini to‘liq qondiradi, deb xabar beradi davlat rahbari matbuot xizmati.
Ishga tushirilgan loyihalar qatoriga Qoraqalpog‘iston (O‘zbekiston tarkibidagi suveren respublika), Buxoro, Qashqadaryo va Toshkent viloyatlarida 16 ta quyosh, shamol, issiqlik va gidroelektr stansiyalari kiradi. Ularning umumiy qiymati 3,3 milliard dollarni, umumiy quvvati esa 3500 megavattni tashkil etadi. Stansiyalar yiliga 15 milliard kVt/soat elektr energiyasi ishlab chiqarishi va mamlakatning umumiy «yashil» energiya ishlab chiqarishini 23 milliard kilovatt-soatga yetkazishi kutilmoqda.
Prezident ta’kidlashicha, bu tabiiy gaz iste’molini qariyb 7 milliard kubometrga kamaytiradi va shu bilan atmosferaga 11 million tonna zararli moddalarning chiqarilishining oldini oladi.
Mirziyoyev tomonidan ishga tushirilgan loyihalar ro‘yxatida umumiy quvvati 1245 megavatt bo‘lgan 10 ta energiya saqlash tizimlari ham bor. Bu eng yuqori yuklamalar paytida tarmoqqa qo‘shimcha 1,5 milliard kVt/soat elektr energiyasini yetkazib berish imkonini beradi.
Qo‘shimcha ravishda ishga tushirilayotgan 11 ta yirik podstansiya va 420 kilometr yuqori kuchlanishli tarmoqlar tizimning barqaror ishlashiga xizmat qiladi. Yangi tashkil etilgan yiliga 15 mingta transformator ishlab chiqaradigan Angren Energo hamda 155 ta gidro-agregat tayyorlab beradigan Uzhydopower korxonalari iqtisodiyotga muhim hissa qo‘shadi.
Davlat rahbarining so‘zlariga ko‘ra, energetika sohasida ikkita asosiy maqsad belgilangan.
«Birinchisi – barcha tarmoq va hududlar uchun ishonchli va uzluksiz energiya ta’minotini yo‘lga qo‘yish. Ikkinchisi esa ana shu rejamizni zamonaviy, ekologik toza va qayta tiklanuvchi muqobil manbalar hisobidan amalga oshirishdir», — dedi Mirziyoyev.
U so‘nggi yillarda erishilgan natijalarning bir qismini sanab o‘tdi. Shunday qilib, sohaga 35 milliard dollarlik xorijiy investitsiyalar jalb qilindi va 9000 megavatt yangi quvvatlar ishga tushirildi. Natijada, elektr energiyasi ishlab chiqarish 2017 yildagi 60 milliard kVt/soatdan bu yil 85 milliard kVt/soatgacha oshdi.
Muhimi, umumiy quvvati taxminan 5000 MVt bo‘lgan quyosh va shamol elektr stansiyalari, shuningdek, 400 megavatt quvvatga ega gidroelektrostansiyalar ishga tushirildi. Umumiy ishlab chiqarishda «yashil» energiya ulushi 30% ga yaqinlashdi.
O‘zbekiston rahbari energetika sohasida erishilayotgan ulkan yutuq va marralarda investorlar va mamalakatimizning xalqaro sheriklarining beqiyos hissasi borligini qayd etdi. Mirziyoyev kelgusi 5 yilda 150 milliard dollardan ziyod xorijiy investitsiyalar hisobidan minglab sanoat va infratuzilma obyektlarini ishga tushirib, yuqori daromadli ish o‘rinlari yaratilishini ma’lum qildi.
Energetika loyihalarining ishga tushirilishi marosimida Birlashgan Arab Amirliklari, Turkiya, Ozarbayjon va Qirg‘izistonning tegishli vazirliklari vakillari, xalqaro moliya institutlari top-menejerlari va Markaziy Osiyo respublikasida loyihalarni amalga oshirayotgan Saudiya Arabistoni, Xitoy, Fransiya, Germaniya, BAA, Turkiya va Qatarning yirik kompaniyalari rahbarlari ishtirok etdi.
