Qirg‘iziston Energetika vazirligi videosidan kadr
Qirg‘iziston hukumati mamlakatdagi barcha mayning-fermalari faoliyatini 2026 yil mart oyi oxirigacha to‘xtatdi. Ushbu qaror suv sathining pastaygani va gidroelektrostansiyalarda ishlab chiqarish kamaygani tufayli elektr energiyasi taqchilligi yuzaga kelgani sabab qabul qilindi, deb xabar beradi 24.kg.
Bosh vazir o‘rinbosari va Milliy xavfsizlik davlat qo‘mitasi (MXDQ) rahbari Kamchibek Tashiyev fermaning to‘xtatilishi elektr tarmog‘ini barqarorlashtirishga qaratilgan zarur chora ekanini aytdi. U har qanday ruxsatsiz uskunani ishga tushirish jinoiy javobgarlik bilan tugashidan ogohlantirdi.
Tashiyev iste’molchilarni elektrdan uzish rejalashtirilmaganini ta’kidladi va fuqarolarni elektr energiyasidan tejamliroq foydalanishga chaqirdi.
«Hech kim ataylab elektr energiyasini o‘chirmaydi. Xudo xohlasa, yetarli elektr energiyasi bo‘lishi kerak. Shunga qaramay, ehtiyot bo‘laylik va tokni tejaylik», — dedi Bosh vazir o‘rinbosari. Uning ta’kidlashicha, suv sathining pastligiga qaramay, hukumat qish mavsumini elektr uzilishlarisiz o‘tkazishga umid qilmoqda.
Qirg‘iziston Energetika vazirligi Milliy elektr tarmog‘i xodimlarining mayning uskunalarini muhrlayotgani aks etgan videoni e’lon qildi. Videoda mutaxassislar inshootlarni butunlay elektrdan uzib, ularning qayta ulanishiga to‘sqinlik qiluvchi muhrlarni o‘rnatayotgani ko‘rsatilgan.
Energetika vaziri Taalaybek Ibrayevning tushuntirishicha, elektr energiyasini o‘chirish to‘g‘risidagi qaror Toktog‘ul gidroelektr inshootidagi suv zaxiralarini saqlab qolish va kuz-qish davrining barqarorligini ta’minlash uchun qabul qilingan. Uning hisob-kitoblariga ko‘ra, elektr tarmog‘i kelgusi bahorgacha barqarorlashmaydi. Vazirlik kriptovalyuta ishlab chiqarish uskunalari tarmoqqa katta yuklama bo‘layotgani va ularni vaqtinchalik o‘chirish zarur ekanini ta’kidladi.
Shu bilan birga, rasmiylar davlat idoralarida energiya tejash choralarini kuchaytirdilar. Barcha idoralarda soat 18:00 dan keyin chiroqlar va elektr jihozlari o‘chirilishi shart. Tashiyev shuningdek, energiyadan samarasiz foydalanishni aytib, tunda binolarni konditsioner bilan isitishni to‘xtatishni talab qildi.
«Ba’zi davlat idoralari isitish uchun tun bo‘yi konditsionerlarni ishga tushirmoqda. Bunday bo‘lmasligi kerak. Energetika xodimlari bu vaziyatni qat’iy nazorat qilishlari lozim», — dedi Bosh vazir o‘rinbosari.
Tashiyev shuningdek, kafelar, restoranlar va tungi klublarni soat 22:00 dan kechiktirmay yopishni talab qiluvchi Vazirlar Mahkamasining amaldagi qarorini eslatdi. Milliy xavfsizlik davlat qo‘mitasi rahbari qoidabuzarlik yuz berganda obyektlar elektr energiyasidan uzib qo‘yilishi bilan jazolanishini aytdi.
«Endi men rasman ko‘rsatma beraman: barcha bayramlar, ko‘ngilochar tadbirlar, kafelar, restoranlar va tungi klublar soat 22:00 dan so‘ng yopilishi kerak. Agar kimdir bunga rioya qilmasa, uni elektrdan uziladi», — dedi u.
Prezident Sadir Japarov ilgari mamlakat energetika sektori zarar ko‘rayotgani va faqat 2027 yilga kelib daromadga erishishini ta’kidlagan edi. U avvalgi «cheksiz tarif» amaliyotini bekor qildi va aholini elektr energiyasini tejashga chaqirdi, har bir kilovatt-soat uchun Toktog‘ul suv omboridagi suv resurslaridan foydalanishga to‘g‘ri kelishini ta’kidladi. Davlat rahbarining so‘zlariga ko‘ra, daryodagi suv sathi o‘tgan yilga nisbatan ikki milliard kubometrga past, bu esa respublikani elektr tarmog‘ini qo‘llab-quvvatlash uchun tashqiridan elektr energiyasi sotib olishga majbur qilmoqda.
Bishkek elektr tarmoqlari kompaniyasi mutaxassislarining xabar berishicha, avtomatlashtirilgan yoritish tizimlarining joriy etilishi iste’molni sezilarli darajada kamaytirdi. Kompaniyaning ishlab chiqarish va texnik bo‘limi boshlig‘i Zamirbek Temirbekovning so‘zlariga ko‘ra, ma’muriy binolarga 110 ta harakat sensori o‘rnatilishi yiliga 5500 kilovatt-soatni tejashga imkon bergan. Uning ta’kidlashicha, bunday choralar maktablar, bolalar bog‘chalari va kasalxonalarga ham tatbiq etilishi rejalashtirilgan bo‘lib, u yerda sensorlarni joriy etish xarajatlarni sezilarli darajada tejashga olib keladi.
Ta’lim vazirligi ham maktablarda energiya tejash rejimini joriy etdi, bu esa elektr energiyasini darslar tugaganidan so‘ng bir soatdan kechiktirmay o‘chirishni talab qiladi. Bu cheklovlar kommunal xizmatlar yoki yotoqxonalarga taalluqli bo‘lmaydi. Biroq, ba’zi Bishkek aholisi elektr energiyasining erta o‘chirilayotganidan shikoyat qilishdi, bu esa ikkinchi smenada darslar va darsdan tashqari mashg‘ulotlarning bekor qilinishiga olib kelgan. Bunga javoban shahar ma’muriyati ta’lim jarayoni qisqartirilmagani va barcha darslar belgilangan tartibda o‘tkazilayotganini ta’kidladi.
